پزشکان گیل

واژه‌ی ‌هومیوپاتی (Homeopathy) به‌معنای «همگون‌درمانی» از دو کلمه‌ی یونانی «هومیوس» به معنی «مشابه» و «پاتوس» به‌معنی «بیماری» اقتباس شده که در اصل معنی آن این است که: «مشابه را با مشابه درمان کن.»
در سال‌های پس از ۱۸۰۰ میلادی درمان از طریق هومیوپاتی توسط یک پزشک آلمانی به‌نام ساموئل هانمن (Samuel Hahneman) شروع شد. فلسفه‌ی درمانی این روش جدید بر این عقیده مبتنی است که درمانگری به‌صورت یک غریزه در نهاد بشر است و در این راستا برخی از ترکیبات دارویی می‌توانند به این روند طبیعی کمک کنند؛ همان‌طور که در برخی از حیوانات غریزه‌ی خوددرمانی وجود دارد و در شرایط ابتلا به انواعی از بیماری‌ها، از روی غریزه برخی از ترکیبات گیاهی، حیوانی یا معدنی را می‌خورند تا درمان شوند.
مجموعه‌ی داروهایی که در هومیوپاتی به‌کار می‌روند بسیار بدیع و بی‌مانند است و از راه‌های متعدد و متفاوتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
دکتر هانمن هومیوپاتی را به‌شکل یک نظریه در سیستم درمانی ارایه کرده که عبارت است از تجویز مقادیر اندک یا بسیار اندک یک ماده به بیمار به‌ترتیبی که اگر این ماده به شخص سالم تجویز شود، موجب بروز نشانه‌های مشابه نشانه‌های موجود در آن بیمار می‌شود.

اساس روش هومیوپاتی
ساموئل هانمن داروها یا موادی را که از گیاهان یا مواد شیمیایی به‌دست می‌آورد صدها و هزاران یا میلیون‌ها بار رقیق می‌کرد و در حین رقیق کردن آن را به‌دفعات مکرر تکان یا شوک می‌داد و تحت فشار زیادی قرار می‌داد و با این عمل به دارو انرژی می‌بخشید و داروها در اثر تکان خوردن نه‌تنها دارای انرژی می‌شدند بلکه ماده‌ی حلال آن‌ها به نام حامل- که عبارت از یک الکل است- نیز در اثر این شوک متأثر می‌شد و بنابراین، اطلاعات (یا شعور) ماده‌ی اصلی به ماده‌ی حاصله می‌رسید.
بنابراین با رقت‌های بالا- یعنی ۴ میلیون به بالا- طبق قانون آووگادرو دیگر اثری از داروی اصلی باقی نمی‌ماند ولی اطلاعات اولیه‌ی دارو (یا شعور ماده‌ی اصلی) در اثر شوک و تکان در ماده‌ی حلال باقی می‌ماند و ضبط می‌شود.
هانمن در درمان با روش هومیوپاتی بیشتر به علایم مغزی، فکری و روانی بیمار اهمیت می‌داد تا علایم فیزیکی و معتقد بود چنان‌چه دارو با علایم مغزی، فکری و روانی بیمار هماهنگ نشود، آثار درمانی در بیمار ظاهر نمی‌شود و این آثار علایم فیزیکی و عضوی بیمار را دربر می‌گیرد.
در طب هومیوپاتی شیوه‌ی درمان اساساً به خصوصیات اخلاقی و روانی هر فرد مبتنی است.
براساس این خصوصیات برای هر کسی یک داروی هومیوپاتی توسط پزشک هومیوپاتی تجویز می‌شود. چنان‌چه طبق این تجویز تعادل مغزی در شخص به‌وجود آید، علایم جسمی بیمار که در درجه‌ی دوم اهمیت قرار دارد، از بین می‌رود.
برای مثال سردرد در بیماران می‌تواند صدها نوع دارو و درمان داشته باشد. عوامل به‌وجود آورنده‌ی سردرد می‌توانند صورت‌های گوناگون داشته باشند. سردرد در حین غذا خوردن، در اثر گرسنگی، عصبانیت، سردرد صبحگاهی و … بیش از ۷۰۰ نوع داروی هومیوپاتی برای درمان ۱۵۰ نوع سردرد پیشنهاد شده است.

سه قانون مهم در مورد داروهای هومیوپاتی
۱- شبیه، شبیه را معالجه می‌کند (یعنی: بیماری را با مشابه آن بیماری درمان کن)
در طب مدرن، برای بهبود بیماری‌ها از داروهای ضد بیماری یا ضد علایم استفاده می‌کنند مثلاً برای ترشی و اسید معده، داروهای ضد اسید معده و برای دردها، مسکن و داروهای ضد درد و برای ناراحتی‌های عصبی، داروهای آرام‌بخش تجویز می‌شود در حالی که در هومیوپاتی براساس قانون «مشابه‌درمانی»، در درمان بیماری‌ها از داروهایی استفاده می‌شود که آن دارو در شخص سالم، مشابه همان علایم را به وجود می‌آورد.
۲- هر چه‌قدر داروی تجویز شده کمتر باشد، دارو قوی‌تر است (قانون حداقل خوراک دارو)
هانمن به‌علت مشاهده‌ی اثرات جانبی ناشی از داروها به آزمایش دوزهای کوچک‌تر مواد دارویی دست زد تا سرانجام به نقطه ای از رقت مواد رسید که علم رایج بر آن پاسخ نداشت. وی دریافت که اگرچه در این حد رقت، هیچ مولکولی از ماده را نمی‌توان در محلول یافت، ولی این داروهای فوق‌العاده رقیق‌شده اثر شدیدی در برانگیختن فرآیند شفا در بدن دارند به این شرط که هر مرحله‌ی رقیق‌ساز یک فرآیند اضافی تکان دادن را بگذارند.
رقیق و ضعیف کردن داروهای هومیوپاتی تشابهی با واکسن‌سازی دارد و داروهای هومیوپاتی ساختاری مثل واکسن دارند و تا حدود زیادی رقیق شده‌اند ولی در عوض به‌اندازه‌ی کافی تکان داده و با وارد کردن شوک به آن‌ها دارای انرژی شده‌اند.
در رقت بسیار بالایی که داروهای هومیوپاتی دارند، دیگر حاوی ماده‌ی اصلی نیستند. در این رقت‌های بالا داروها قوی‌تر می‌شوند زیرا هر چه کوچک‌تر باشند، پرقدرت‌ترند؛ فقط حاوی انرژی هستند و ماده‌ی عامل دارند.
داروهای هومیوپاتی در رقت‌های بالا برای بیماری‌های جدی و مزمن و در رقت‌های کمتر برای بیماری‌های حاد استفاده می‌شوند. یعنی داروهای هومیوپاتی در رقت‌های پایین به‌دفعات متعدد برای درمان بیماری‌های حاد و در رقت‌های بالاتر به‌دفعات کمتر برای درمان بیماری‌های مزمن استفاده می‌شوند.
۳- تنها یک درمان و در یک زمان معین برای هر فردی مناسب است (قانون درمان واحد)
در پزشکی هومیوپاتی هرگونه تغییری در بیمار در سطوح جسمی، ذهنی و عاطفی یادداشت می‌شود و با تحلیل این اطلاعات مناسب‌ترین داروی هومیوپاتی برای بیمار انتخاب می‌شود.
هنگامی که این شعور (یا نیروی حیاتی) با محرکی تنش‌زا که قوی‌تر از آن است که شعور بتواند در برابرش مقاومت کند و در تضاد با آن قرار گیرد روبه‌رو شود، علایم بیماری در فرد بروز می‌کند که این علایم نشانه‌ی تلاش ناقص خود بدن برای شفای خویش است.
در واقع هومیوپاتی می‌کوشد برای چیرگی بر آلودگی بدن، مکانیسم دفاعی خود بدن را برانگیزد و یاری دهد.

تئوری مغناطیس بودن داروهای هومیوپاتی
طب هومیوپاتی ادعا دارد درمان علایم ظاهری بیمار- که در طب غربی روزمره متداول است- چندان رضایت‌بخش و شاید کامل نیست و باید اختلال و عدم تعادل انرژی مغزی برطرف شود تا علایم مغزی، روحی و جسمی بیمار رو به بهبود برود و این اختلال در اثر عدم تعادل در مغناطیس بدن است.
داروهای هومیوپاتی در اثر تکان دادن و شوک و فشار دادن مغناطیسی می‌شوند و با خوردن آن‌ها تعادل مغناطیسی در جسم و مغز ایجاد و فرد درمان می‌شود. اما در مورد داروهای معمول در طب غربی چون این داروها دارای انرژی و اثر مغناطیسی نیستند و به‌وسیله‌ی خون به ناحیه‌ی آسیب‌دیده برده می‌شوند و چون ستاد مرکزی (مغز) دخالتی ندارد، لذا درمان ریشه‌ای نیست و درمان ناحیه‌‌ای و محدود است.
داروهای هومیوپاتی از راه خون جذب نمی‌شوند بلکه از راه شبکه‌ی عصبی به‌خصوص شبکه‌ی عصبی کف دهان جذب می‌شوند و اولین کاری که می‌کنند بیدار کردن توان دفاعی بدن است.

روش هومیوپاتی
در روش کار هومیوپاتی در ابتدا بیمار تحت یک معاینه‌ی دقیق و شرح حال کامل قرار می‌گیرد و تمام حالات روحی‌اش یادداشت می‌شود و مشابه بیمار- با توجه به حالات روحی وی- یک داروی هومیوپاتی تجویز می‌شود که این دارو می‌تواند گیاهی، حیوانی یا شیمیایی باشد که با روش هومیوپاتی تهیه شده است.
دو هفته تا یک ماه پس از تجویز دارو بیمار ویزیت مجدد می‌شود و اثرات داروها مورد بررسی قرار می‌گیرد و مجدداً براساس نوع بیماری و حالات روحی و مغزی بیمار مشاوره انجام می‌شود که ممکن است ۶ ماه تا یک ‌سال طول بکشد.
نکته‌ی دوم این است که داروی تجویز شده در روزها یا هفته‌های اول ممکن است بر شدت بیماری بیافزاید ولی پس از سه هفته‌ تا یک ماه بعد در اثر تقویت سیستم ایمنی بدن، روند پسرفت بیماری و سپس بهبود آن شروع می‌شود.

داروهای هومیوپاتی
داروهای هومیوپاتی به‌شکل قرص‌های بزرگ یا کوچک، دانه، قرص‌های ریز، پودر یا مایع به‌شکل تنتور (محلول الکل) است. کرم، پماد، لوسیون و تتنور نیز برای استفاده‌ی خارجی استفاده می‌شود.
در رقیق‌سازی یک سرم، برای این‌که ماده‌ی اولیه از لحاظ هومیوپاتی فعال شود، در الکل رقیق می‌شود و یک قطره از این رقت به ۹۹ قطره آب یا الکل افزوده می‌شود و به شدت تکان داده می‌شود و تا نخستین توان به‌دست آید. این فرآیند هر مرحله با برداشتن یک قطره از محلول داروهای توان قبلی و افزودن آن به ۹۹ قطره رقیق‌کننده تکرار می‌شود و …
در برخی موارد درجه‌ی غلظت برابر یک تقسیم بر ۱۰ به توان ۲۰ هزار (۱۰۲۰۰۰۰/۱) است. در حقیقت در این شرایط غلظت دارو یا ماده‌ی شیمیایی به‌اندازه‌ای کم است که با روش‌های دارویی متداول هرگز نمی‌توان وجود این مواد شیمیایی را بررسی و جستجو کرد.
براساس قوانین پزشکی متعارف، محلول‌های بسیار رقیقی که در هومیوپاتی مصرف می‌شوند، نباید آثار درمانی داشته باشند و بررسی‌های متعدد در زمینه‌ی داروشناسی از این دعاوی (اثربخشی دارویی) حمایت نکرده است.
در آمریکا دیگر هیچ دانشگاهی در زمینه‌ی هومیوپاتی وجود ندارد. با این وجود علاقه‌ی فزاینده‌ای در این کشور و سایر کشورها در این زمینه به‌چشم می‌خورد. در ایالات متحده داروهای هومیوپاتی در گیشه‌ی فروشگاه‌ها به‌صورت آزاد به‌فروش می‌رسد.

موارد استفاده از هومیوپاتی
طب هومیوپاتی در درمان آلرژی‌ها، آسم، سردردها، دردهای اندام، ناراحتی گوارشی، نداشتن انرژی و خستگی مزمن، بزرگی پروستات، واریس، بیماری‌های کودکان، نارحتی‌های پوستی، سرماخوردگی، بی‌خوابی‌ها، استرس و ناراحتی‌های روده‌ای نتایج درخشانی به‌دست داده است.

عوارض هومیوپاتی
هیچ‌گونه عارضه‌ی شناخته‌شده‌ای از درمان با هومیوپاتی گزارش نشده است. فقط ذکر این نکته لازم است که در ابتدای استفاده از داروهای هومیوپاتی بیماری پیشرفت و سپس پسرفت پیدا می‌کند تا بالاخره بیمار درمان شود.
مثلاً برای درمان آلرژی‌ها از هیستاتین استفاده می‌شود که در ابتدا آلرژی فرد افزایش و پس از مدتی کاهش پیدا می‌کند و درمان می‌شود.

دکتر حمید اخوین
سوجوک آکوپانکچریست- هیپنوتراپیست
نماینده‌ی انجمن هیپنوتیزم بالینی
نشانی: رشت، سلیمانداراب، بالاتر از آرامگاه میرزا، تلفن: ۴۲۲۳۹۵۳

Email: hamidakhavein@yahoo.com