پزشکان گیل

به‌کارگیری محصولات اپل در آموزش پزشکی
۶/۷/۸۹. از دانشگاه لیدز خبر می‌رسد که قرار شده به دانشجویان پزشکی سال چهارم و پنجم این دانشگاه، آیفون به‌صورت قرضی داده شود. ماهیت گوشی آیفون در فراهم آوردن امکان تماس مداوم و همچنین اپلیکیشن‌های خوب این گوشی هوشمند، آن را مبدل به یک وسیله‌ی جذاب اموزشی کرده است.
بر این اساس، به ۵۲۰ دانشجو، آیفون‌های GS 3 شانزده گیگی به‌منظور آموزش داده خواهد شد. تکست‌بوک‌های پزشکی و اپلیکیشن‌های پزشکی، پیش از تحویل به دانشجوها در این گوشی‌ها نصب خواهند شد. به‌علاوه این دانشگاه، اینترنت پهن‌باند نامحدود در اختیار دانشجویانش قرار خواهد داد.
اما این اولین بار نیست که یک دانشگاه پزشکی تصمیم گرفته است گجت‌های شرکت اپل را به‌صورت گسترده مورد استفاده قرار دهد. چندی پیش، دانشگاه اوهایو هم یک برنامه‌ی آموزشی را با استفاده از آی‌پد تاچ شروع کرد و ترجیح داد به‌جای PDA که قبلاً در برنامه‌های آموزشی‌اش استفاده می‌کرد، از این گجت استفاده کند.
استفاده‌ی روزافزون از آی‌پد برای دسترسی به اطلاعات و همچنین ارزیابی بیماران و توضیح دادن روندهای پزشکی به بیماران هم مدت‌هاست شروع شده است.

انتشار اپلیکیشن جالبی در مورد سرطان سینه
۷/۷/۸۹٫ یکی از بدبختی‌های ما که متاسفانه به آن توجهی نمی‌شود، این است که مردم ابزار و منبعی برای دسترسی به اطلاعات درست پزشکی ندارند. تا وقتی که سالم هستیم، متوجه این مشکل نیستیم، اما لحظه‌ای خودتان را جای بیمار یا خانواده‌ی بیماری بگذارید که مثلاً تشخیص داده شده است که لنفوم یا سرطان سینه دارد.
صدها سوال به ذهن آن‌ها هجوم می‌آورد: چه باید کرد؟ آیا باید به مرکز پزشکی دیگر یا خارج کشور بروم؟ نسبت به تشخیص و شیوه‌های درمانی پزشکان هم شک و تردیدهای زیادی ایجاد می‌شود.
دسته‌ای که تحصیلکرد‌ه‌تر و زرنگ‌تر هستند، در اینترنت جستجو می‌کنند، اما غالباً به‌خاطر عدم آشنایی با ترمینولوژی پزشکی و تمیز ندادن سایت‌های معتبر و به‌روز، آن‌ها هم دست خالی برمی‌گردند.
در غرب غالباً انجمن‌ها، NGOها و سازمان‌های غیرانتفاعی در مورد بیماری‌های مختلف وجود دارد که در آن‌ها اعضای گروه، خود را وقف آموزش و پیدا کردن راه‌هایی برای کمک به بیماران می‌کنند. Breastcancer.org سایت یک تشکیلات غیرانتفاعی است که هدفش دادن آگاهی‌های کامل، قابل اطمینان و به‌روز در مورد سرطان سینه به بیماران است.
به تازگی این سایت اپلیکیشن‌ جالبی برای آیفون منتشر کرده است که با استفاده از آن بیمار با مشخص کردن نوع سرطان خود، می‌تواند اطلاعات کامل و جامعی در مورد بیماری خود کسب کند. با استفاده از این اپلیکیشن دیگر هراس اصطلاحات ناآشنای برگه‌ی پاسخ پاتولوژی، بیمار و همراهانش را آزار نخواهد داد.
مراقبت‌های پزشکی آن‌لاین و مبتنی بر موبایل هر روز بیشتر و کامل‌تر می‌شود.

استفاده از فناوری اینترنت در آموزش (به سبک ایرانی!)
۴/۸/۸۹٫ استفاده از فناوری اینترنت در ایران هم حکایتی برای خود دارد!
زمان دانشجویی من، خوشبختانه خبری از انتخاب واحد به‌صورت اینترنتی نبود؛ ابتدای هر ترم به آموزش می‌رفتیم و فرمی را پر می‌کردیم و تمام!
زمان گذشت و خواهرم دانشجو شد تا با پدیده‌ی انتخاب واحد اینترنتی آشنا شدم! در ابتدا تصور می‌کردیم که چقدر خوب، لازم نیست آدم حضوری به دانشگاه برود و کارها تسریع می‌شود، اما این طور نبود. سرورهای دانشگاه‌ در روزهای انتخاب واحد جوابگوی ترافیک مراجعه‌کنندگان نبودند و مرتب داون می‌شدند. در این میان گاهی هم اطلاعات به‌صورت اشتباه وارد سیستم‌شان می‌شد و انتخاب بعضی‌ها از واحدها را غیرممکن می‌کرد.
دوره‌های بازآموزی پزشکی هم بی‌تعارف چیز آزاردهنده‌ای است. چیز ایده‌آل به‌نظر من آن‌لاین کردن کل فرایند این کلاس‌هاست، یعنی ثبت‌نام و واریز مبلغ باید آن‌لاین شود و به‌علاوه می‌توان کل درس را به‌صورت یک فایل متنی یا حتی چندرسانه‌ای درآورد و در انتها ۱۰ سوال چهارگزینه‌ای برای سنجش میزان یادگیری پزشکان مطرح کرد. البته این چندساله گام‌های خوبی در این مسیر برداشته شده که جای تقدیر دارد.
اما جالب این‌جاست که گرچه در این چند سال بسیاری از دانشگاه‌ها دست‌کم ثبت‌نام در کلاس‌های بازآموزی پزشکی را آن‌لاین کرده‌اند، اما ضعف‌های سایت‌های طراحی شده آن‌قدر زیاد است که آدم آرزو می‌کند که ‌ای‌کاش همان روند سنتی قبلی حکمفرما بود.
آخرین نمونه‌اش را برای‌تان مثال می‌زنم: چند روز پیش وارد سایت یکی از دانشگاه‌های پزشکی شدم و خواستم در یک کنگره‌ی آموزش ثبت‌نام کنم. سایت خوشبختانه تروتمیز طراحی شده بود. مبلغ ثبت‌نام را به‌صورت آن‌لاین به شماره کارتی که داده بودند واریز کردم، اما گویا آن‌ها پرداخت آن‌لاین را به‌رسمیت نمی‌شناختند. خوشبختانه با یک تلفن مشکل حل شد.
اما امروز صبح متوجه نکته‌ی جالب‌تری شدم: اطلاعاتی که در هنگام ثبت‌نام از پزشکان درخواست می‌شود، توسط همه‌ی کاربران دیگر قابل مشاهده و دستیابی است؛ اطلاعاتی مثل نشانی منزل، شماره موبایل و آدرس ای‌میل!
جالب این‌جاست که همه‌ی پزشکان هم به تصور این‌که این اطلاعات برای هماهنگی‌های لازم و همچنین ارسال گواهی‌نامه‌ی کنگره لازم است، این اطلاعات را وارد سایت کرده‌اند.
اما سایت دانشگاه مزبور، بدون دادن هیچ توضیحی، همه‌ی کاربران را وارد یک شبکه‌ی اجتماعی می‌کند که در آن هر کاربر می‌تواند برای کاربران دیگر پیام خصوصی بفرستد و اطلاعات دقیق‌شان را هم ببیند.

ژن آزادی‌خواهی هم کشف شد!
۱۷/۸/۸۹٫ از زمان‌های دور بزرگانی مانند سعدی، اعتقاد داشتند که چیزی در ذات و خمیرمایه‌ی انسان است که انسان را تربیت‌پذیر می‌کند.
آیا تابه‌حال به این موضوع فکر کرده‌اید که چرا این اندازه گرایش‌ها و ترجیحات اجتماعی و سیاسی مردم با هم متفاوت است؟ چه چیز باعث می‌شود یک فرد اندیشه‌ای خشک و غیرقابل تغییر پیدا کند و هیچ شاهد و بحث و استدلالی، خللی در سد استوار باورهایش ایجاد نکند و در برابر اشخاصی هم وجود داشته باشند که «شک کردن» و غواصی در دریای باورهای متضاد، جزء اساسی شخصیت‌شان باشد؟
بله! محیط زندگی، آزادی دسترسی به اطلاعات و اخبار، منافع شخصی، خانواده و حتی تصادف موثر هستند. اما پرواضح است که در مواردی با وجود یکسان بودن همه‌ی این متغیرها، تمایلات سیاسی مختلفی در اشخاص مشابه می‌بینیم. بنابراین روشن است که در وجود آدمی و شبکه‌ی سلول‌های مغزی‌اش باید به‌صورت پیش‌فرض چیزی وجود داشته باشد که بر منش سیاسی و فکری‌اش تاثیر بگذارد.
دانشمندان دانشگاه‌های هاروارد و کالیفرنیا برای نخستین بار شواهدی ارایه کرده‌اند که نشان می‌دهد ژن در شکل‌گیری باورهای سیاسی نقش دارد.
نتایج این مطالعه در شماره‌ی اکتبر «ژورنال سیاست» (The Journal of Politics) منتشر شده است. در این پژوهش ۲۵۰۰ فرد بالغ مورد بررسی قرار گرفته‌اند و نشان داده است که نوع خاصی از ژنی که گیرنده‌ی دوپامین را می‌سازد، باعث تمایل به نوخواهی در افراد می‌شود و منجر به پذیرش ایدئولوژی‌های سیاسی آزادمنشانه‌تری در اشخاص می‌گردد. این ژن DRD4 نام دارد و البته باید توجه داشت که تنها در صورتی که شخص زندگی اجتماعی فعالی داشته باشد، اثر یادشده را اعمال خواهد کرد.
نویسنده‌ی اصلی این مقاله جیمز اچ فاولر نام دارد. او استاد ژنتیک و دانش سیاسی در سن‌دیه‌گو است. وی در این مورد می‌گوید که تمایل با نوخواهی منجر به رفتارهای فردگرایانه‌تری در اشخاص می‌شود. اگر شخصی زندگی اجتماعی فعالی داشته باشد و سبک زندگی و جهان‌بینی مستقل و متفاوتی را دنبال کند، احتمال این‌که از بینش لیبرال‌تری پیروی کند، بیشتر است. این مطالعه نشان می‌دهد که ایدئولوژی سیاسی حاصل امتزاج تاثیر محیط و ژنتیک یک فرد است، و یکی از این دو به‌تنهایی نمی‌تواند ایدئولوژی او را تعیین کند.
گرچه تابه‌حال مطالعات زیادی در مورد تاثیر نژاد، آموزش و وضعیت اقتصادی- اجتماعی بر ترجیحات سیاسی افراد انجام شده بود، اما تابه‌حال پژوهشی در مورد تاثیر ژنتیک بر تمایلات سیاسی اشخاص صورت نگرفته بود. و حالا این مطالعه نشان می‌دهد که مغزهای ما در زمینه‌ی سیاسی از بدو تولد الواح خالی‌ای نیستند که بتوان هر چیز بر آن‌ها نوشت.
در این پژوهش فاولر و گروهش در مرحله‌ی نخست مطالعات روانشناختی روی پنج نوع طیف شخصیتی انسان انجام دادند. آن‌ها افراد را به پنج گروه تقسیم کردند: آن‌هایی که پذیرای آرای مختلف هستند، آن‌هایی که از وجدان و ندای درون پیروی می‌کنند، برونگراها، آن‌هایی که به‌سادگی موافق و هم‌رای نظرات دیکته‌شده می‌شوند و آن‌هایی که انعطاف‌ناپذیر هستند.
در این مرحله مشخص شد که دسته‌ی نخست، یعنی آن‌هایی که آماده‌ی پذیرش و مداقه بر آرای مختلف هستند، با احتمال بیشتری تمایلات سیاسی لیبرال پیدا می‌کنند.
در مرحله‌ی بعد فاولر روی ژن DRD4 تمرکز کرد. اما او بعد از انتشار پژوهشش که مدتی است سروصدای به پا کرده، خاطرنشان کرده است که این مطالعه به‌مانند قله‌ی یک کوه یخی تنها جزء کوچکی از حوزه‌ی تاثیر ژنتیک بر سیاست یا Genopolitics است. او می‌گوید که در این مطالعه تنها نیم ‌درصد گرایشات سیاسی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. استاد دانش سیاسی داشنگاه یووا، پیتر هاتمی، هم‌اکنون روی مطالعه‌ی بسیار بزرگ‌تری کار می‌کند که در آن کل نقشه‌ی ژنتیک انسان از لحاظ تاثیر بر ایدئولوژی سیاسی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
ژن DRD4 گیرنده‌ی دوپامین D4 ‌را می‌سازد. دوپامین یکی از جذاب‌ترین ناقل‌های شیمیایی مغز برای دانشمندان عصب‌شناس است و در بسیاری از مشکلات روانشناسی و عصبی مثل شیزوفرنی، پارکینسون، اختلال دوقطبی و اختلالات وسواسی جبری موثر است. در پژوهش فوق واریانت R7 ژن DRD4 را در اخذ گرایش‌های لیبرال موثر دانسته‌اند.
مشخص است که ساختار نورونی و متغیرهای درونی و بیرونی موثر بر گرایش‌های سیاسی بسیار پیچیده‌تر از آن هستند که با داشتن واریانت خاصی از یک ژن قابل توجیه باشند و لازم به‌ذکر نیست که داشتن یا نداشتن یک ژن خاص، از آدم انسان بهتری نمی‌سازد. همچنان که در هر جامعه‌ی سالمی وجود افرادی با گرایش‌های اخلاقی و سیاسی مختلف لازم است. اما پیش خود تصور کنید که اگر نویسنده‌ای مثل جورج اورول در زمان نوشتن ۱۹۸۴ چنین خبری را می‌شنید، چه قسمت‌های جالبی را به کتاب خود اضافه می‌کرد: سامانه‌ی پزشکی برادر بزرگ که در پی امحای جمعی دارندگان واریانت R7 ژن DRD4 باشد یا اصلاً از بروز این ژن جلوگیری کند!

گلستان سعدی، باب هفتم، در تاثیر تربیت: یکی از وزرا را پسری کودن بود. پیش یکی از دانشمندان فرستاد که مر این را تربیتی می‌کن مگر که عاقل شود. روزگاری تعلیم کردش و موثر نبود. پیش پدرش کس فرستاد که این عاقل نمی‌باشد و مرا دیوانه کرد.
چون بود اصل گوهری قابل
تربیت را در او اثر باشد
هیچ صیقل نکو نداند کرد
آهنی را که بدگهر باشد
سگ به دریای هفتگانه بشوی
چون که تر شد پلیدتر باشد
خر عیسی گرش به مکه برند
چون بیاید هنوز خر باشد.

پزشکان استرالیایی مجهز به آی‌پد می‌شوند
۱۸/۸/۸۹٫ ایالت «ویکتوریا» دومین منطقه‌ی پرجمعیت در استرالیاست. به‌موازات گرم شدن تنور انتخابات در این منطقه، مقامات اجرایی تصمیم گرفته‌اند به همه‌ی پزشکانی که در سیستم بهداشت عمومی این منطقه کار می‌کنند، آی‌پد بدهند!
حزب کارگر در وعده‌های انتخاباتی قول داده است که وضعیت بهداشت منطقه را بهتر کند و برای رسیدن به این مقصود یکی از راهکارهایش مجهز کردن پزشکان به ابزارهای کارامد برای رسیدن به اطلاعات است:
با پیشرفت فناوری، ابزارهایی که پزشکان ما به آن‌ها نیاز دارند، تغییر می‌کند. ما ۱۲ میلیون دلار برای خرید آی‌پد برای همه‌ی پزشکان که در سیستم‌های بیمارستان‌های ویکتوریا کار می‌کنند، کنار گذاشته‌ایم. به این ترتیب آن‌ها می‌توانند به اطلاعات بالینی مهم در کنار بستر بیماران‌شان دسترسی داشته باشند.

برای مشاهده‌ی متن کامل و منابع و ارجاعات یادداشت‌های فوق می‌توانید به نسخه‌ی الکترونیک آن‌ها در وبلاگ «یک پزشک» مراجعه کنید.

دکتر علیرضا مجیدی

Website: 1pezeshk.com
Email: alirezamajidi@gmail.com