پزشکان گیل

دکتر میرعلی احمدزاده

مبورین (Mebeverine) با نام تجاری کولوفاک (Colofac) از دسته داروهای آنتی‌اسپاسمودیک است که در سال ۱۹۶۵ به‌ثبت رسیده و در درمان علایم سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر (Irritable bowel syndrome: IBS) با یا بدون ضایعات ارگانیک همراه (دیورتیکولوز و دیورتیکولیت، انتریت منطقه‌ای، بیماری‌های کیسه یا مجاری صفراوی، اولسرهای معده یا دوازدهه، دیزانتری و التهاب اختصاصی یا غیراختصاصی دستگاه گوارش) به‌کار می‌‌رود.

موارد مصرف
این دارو در درمان کولون تحریک‌پذیر، یبوست مزمن، کولیت موکوسی، کولیت اسپاستیک، کرامپ، دردهای شکمی، اسهال‌های غیراختصاصی و درمان سمپتوماتیک IBS که متعاقب آن یبوست ایجاد می‌شود، سوزش سر دل و نفخ کاربرد دارد.

فارماکولوژی
مبورین شل‌کننده‌ی عضلات صاف است و اثر مستقیم و غیراختصاصی شل‌کنندگی روی عروق قلب و سایر عضلات صاف دارد. نشان داده شده که مبورین در Invitro اثرات اسپاسمولیتیک شبه‌پاپاورین روی عضلات صاف روده‌ی کوچک، رحم و کیسه‌ی صفرا دارد و همچنین دارای اثرات بی‌حسی موضعی نیز هست.
این دارو در Invivo در بلوک اسپاسم عضلات صاف و تسکین اسپاسم کاربانکول اسفنکتر اودی خرگوش تا ۵ برابر قوی‌تر از پاپاورین عمل می‌کند و در یک مطالعه‌ی دیگر نیز ثابت شده که ۲۰ برابر قوی‌تر از پاپاورین است. این دارو اثرات کمی ‌روی حرکات موجی (پریستالتیسم) عادی روده دارد، اما وقتی افزایش پریستالتیسم وجود داشته باشد، اثرات اسپاسمولیتیک آن بارز می‌شود.
در مطالعات دیگر نشان داده شده که مبورین فاقد اثرات آنتی‌کولینرژیک مرکزی و محیطی است. این دارو اثر ضد درد یا کاهنده‌ی درد ندارد و فقط در دوزهای بالای آن اثرات تحریکی مرکزی مختصری دیده شده است. همچنین با مصرف مبورین هیچ اثر بلوک گانگلیونی و اختلال در نوروترانسمیتر دیده نشده است.
تزریق وریدی دارو در حیوانات موجب آریتمی ‌موقت، برادی‌کاردی و اختلال در الکتروکاردیوگرافی می‌شود. ۹۵ درصد دارو از کلیه دفع می‌شود.

مقدار مصرف
در بالغین و کودکان بالاتر از ۱۰ سال یک قرص mg 135 سه بار در روز و ترجیحاً ۲۰ دقیقه پیش از غذا مصرف می‌شود. در صورت تخفیف علایم، پس از چند هفته از مصرف دارو می‌توان دوز آن را کم کرد. در ایران کپسول mg 200 آهسته‌‌رهش آن هم وجود دارد که دو بار در روز مصرف می‌شود.

موارد احتیاط
در پورفیری منع مصرف دارد. در دیس‌ریتمی‌ و بلوک قلبی، سابقه‌ی آنژین، ایسکمی، اختلالات کبدی، سیروز و اختلالات شدید کلیوی باید مصرف دارو با احتیاط صورت گیرد. در حاملگی سلامت مصرف آن تایید نشده است و در شیردهی نیز نباید مصرف شود.

عوارض
عوارض دارو شامل سوء‌‌هاضمه، سوزش سر دل، سرگیجه، بی‌خوابی، بی‌اشتهایی، سردرد، کاهش ضربان نبض، یبوست و ناخوشی عمومی است. در موارد بسیار نادر واکنش آلرژیک، کهیر، آنژیوادم، ادم صورت و اگزانتم دیده ‌شده است.

Ref:
 betterhealth.vic.gov.au
en.wikipedia.org/wiki/ Mebeverine

دکتر میرعلی احمدزاده
نشانی: رشت، بالاتر از مجتمع دخانیات احمد گوراب، تلفن: ۵۵۶۴۰۹۰

Email: sadatif1@yahoo.com

Comment

در مورد مبورین از یکی از همکاران فوق‌تخصص گوارش رشت پرسیدیم. ایشان قرص mg 135 را دو تا سه بار در روز، و کپسول mg 200 را یک تا دو بار در روز تجویز می‌کنند. البته  این همکار گرامی این دارو را زیاد و به‌مدت طولانی تجویز نمی‌کنند زیرا به‌گفته‌ی ایشان، رضایت بیماران از این دارو چندان زیاد و حتی در حد داروی قدیمی کلیدینیوم- سی نبوده است که بیماران از آن رضایت نسبی دارند و به‌مدت‌های طولانی مصرف می‌کنند.