پزشکان گیل

ماهنامه جامعه پزشکی گیلان

پزشکی مجازی

بدست • 8 فوریه 2018 • دسته: تیتر اول٬ یادداشت

آیا زمان برای رسمیت یافتن یک تخصص تازه پزشکی فرا رسیده است؟

مایکل نوکومویتز، راهول شارما
ترجمه: دکتر بابک عزیز افشاری

دکتر مایکل نوکومویتز (Michael Nochomovitz) رییس اداره ادغام بالینی و توسعه شبکه بیمارستان پرسبیترین نیویورک و دکتر راهول شارما (Rahul Sharma) رییس بخش اورژانس این بیمارستان است.

پزشکی در ۵۰ سال اخیر با پیشرفت اکتشافات علمی و خدمات درمانی شاهد رشد رشته‌های تخصصی بوده است. تشخیص و درمان پیچیده‌تر شده و نیاز به آموزش متخصص در رشته‌های مختلف به‌رسمیت شناخته شده است. هم‌اکنون در ایالات متحده ۸۶۰ هزار پزشک از طریق بورد متخصصین و ۳۴ هزار پزشک از طریق انجمن استئوپاتی به فعالیت‌ تخصصی می‌پردازند.

دلیل اصلی شکل‌گیری تخصص‌های پزشکی، پیشرفت‌های فناوری و توسعه دانش پزشکی در زمینه خدمات درمانی است. گروه‌های تخصصی با هدایت پزشکان می‌توانند فناوری و دانش جدید را برای درمان بیماران به‌شکل سازمان‌دهی شده به‌کار بگیرند. مثلاً مراقبت‌های ویژه تا ۳۰ سال پیش یک تخصص جداگانه نبود. پیشرفت فناوری ونتیلاتور، مانیتورینگ قلب، مداخلات قلبی، بیهوشی و فنون جراحی منجر به شکل‌گیری این تخصص شد و بعد‌ها رشته‌های فوق‌تخصصی (مانند مراقبت‌های ویژه نورولوژی) به آن افزوده شد. همچنین اختراع جراحی لاپاراسکوپی و روباتی، روش‌های تصویربرداری پیشرفته و… پیدایش تخصص‌ها و فوق‌تخصص‌های جدید دیگر را در پی داشت.

در برخی موارد مانند متخصص طب بیمارستان (Hospitalist) یا متخصص بیماران پرخطر (Extensivist) فعالیت‌های غیررسمی انجام می‌شود ولی رشته تخصصی رسمی وجود ندارد. تله‌مدیسین به‌عنوان روشی برای ارایه خدمات درمانی از راه دور، یکی از این موارد است. توسعه اینترنت، استفاده از ویدئوکنفرانس در ارتباطات روزمره و گسترش شگفت‌آور رسانه‌های اجتماعی باعث شده حجم قابل توجهی از خدمات با تعریف سلامت راه دور (Telehealth) شکل بگیرد که به‌طور تصاعدی در حال رشد است.

براساس برآورد بنگاه بِکِر (Becker’s Hospital Review) بازار جهانی سلامت راه دور با رشد سالانه ۳۰%، در سال ۲۰۲۲ به بیش از ۱۲ میلیارد دلار خواهد رسید. کمتر از یک‌سوم مشتریان مخالف استفاده از خدمات سلامت راه دور هستند. بیشتر افرادی که خدمات سلامت راه دور را ترجیح می‌دهند، درآمد بالا دارند و تحت پوشش بیمه خصوصی هستند. با توجه به کمبود نیروی انسانی ماهر و متخصص، یکی از اهداف توسعه تله‌مدیسین ارایه خدمات درمانی در مناطق دورافتاده و محروم است.

امروز پیشرفت‌های دیجیتال باعث افزایش روزافزون مشتریان و تنوع خدمات سلامت راه دور شده است. خدمات مشاوره چهره‌به‌چهره، مراقبت‌های اورژانس مجازی، مراقبت‌های ویژه مجازی، واحدهای سیار سکته مغزی، روانپزشکی راه دور و خدمات بستری در منزل نمونه‌هایی از این تنوع خدمات است. سلامت راه دور در ابتدا محدود به مشکلات کوچک مانند سرفه، سرماخوردگی یا بثورات جلدی بود ولی هم‌اکنون امکان تبادل نتایج تصویربرداری و آزمایش، تغییر دارو، درمان بیماری‌های مزمن و پیچیده و تعامل با اعضای خانواده فراهم شده است.

به‌نظر می‌رسد زمان برای رسمیت یافتن یک تخصص تازه پزشکی فرا رسیده است. متخصص پزشکی مجازی (Medical virtualist) پزشکی است که همه وقت خود یا بخش اعظم آن را صرف سلامت راه دور می‌کند. تعیین اجزای اصلی برنامه تربیت متخصصین پزشکی مجازی نیاز به توافق افراد صاحب‌نظر دارد. این احتمال وجود دارد که در آینده رشته‌های فوق‌تخصصی مانند فوق‌تخصص طب اورژانس مجازی نیز در این زمینه شکل بگیرد. هم‌اکنون بسیاری از پزشکان بدون آموزش رسمی در زمینه ابعاد مختلف فضای مجازی، به ارایه خدمات سلامت راه دور در حیطه تخصص خود مشغول هستند.

براساس برآورد بنگاه بِکِر، در حال حاضر بین یک‌سوم تا نیمی از ویزیت‌های پزشکی را می‌توان از راه دور انجام داد. با افزودن خدمات درمان در منزل و امکانات پایش راه دور می‌توان این نسبت را افزایش داد. بی‌تردید فعالیت تخصصی در زمینه پزشکی مجازی باعث ابداع روش‌های نوین برای ارتقای استاندارد‌ها و بهبود اثربخشی درمان خواهد شد.

و البته پزشکی مجازی هرگز نمی‌تواند به‌طور کامل جانشین طب بالینی شود. الگوی فیزیکی و مجازی کسب‌و‌کار در زمینه پزشکی در حال شکل‌گیری است. (Bricks and clicks مدل تجاری است که ابتدا توسط خرده‌فروشان سنتی مورد استفاده قرار می‌گرفت اما بعد‌ها با پیشرفت علوم کسب‌وکار و فناوری اطلاعات و ارتباطات به‌ویژه اینترنت، رونق جدیدی در این نوع کسب‌وکار به‌وجود آمد. در واقع خرده‌فروشان عصر دیجیتال علاوه بر مزایای قبلی، از مزیت شبکه نیز سود می‌برند و با خرده‌فروشان سنتی کاملاً تفاوت دارند.) پزشکان باید بتوانند فعالیت‌های درمانی برخط (آنلاین) و برون‌خط (آفلاین) را به‌طور هم‌زمان هدایت کنند. در آینده با ورود دستیاران دیجیتال یا آواتار‌ها، این فرآیند تسهیل شده و شتاب بیشتری خواهد گرفت.

همواره موفقیت فناوری نه بر اساس سخت‌افزار یا نرم‌افزار بلکه براساس سهولت استفاده از آن، ارزشی که مشتری برای آن قایل است و بهینه‌سازی جریان کار تعیین می‌شود. متخصصین پزشکی مجازی علاوه بر آموزش پزشکی، باید در زمینه محدودیت‌های قانونی، بالینی و اخلاقی استفاده از فناوری نیز آموزش ببینند. اگر پیشرفت فناوری با همین روند ادامه پیدا کند و جهان متوجه شود که فناوری می‌تواند در کنار ارتقای کیفیت درمان، هزینه‌ها را کاهش دهد، در آینده نه‌چندان دور شاهد خواهیم بود که متخصصین پزشکی مجازی بخش قابل توجهی از نظام سلامت را در دست گرفته‌اند.

ترجمه از:

?Is It Time for a New Medical Specialty
November 27, 2017

 

برچسب‌ها: ٬ ٬

دیدگاه خود را بیان کنید.