پزشکان گیل

دکتر امید زرگری

هرگز جان خود را فدای باورهایم نخواهم کرد، چرا که ممکن است بر خطا باشند.
برتراند راسل

این‌که آدمیزاد بتواند حرف دلش را رک و پوست کنده بزند، دل و جرات می‌خواهد. ابوی ما این‌گونه بود! آدمی بود اهل دل؛ و دلش را داشت که بی‌ملاحظه حرف دل بر زبان آورد و قومی را آزرده سازد! این ژن خوب، درست و حسابی به ما به ارث نرسیده است. شاید به این دلیل که با ژن مسامحه‌گر والده محترمه مخلوط شده یا شاید به این خاطر که ته دل‌مان از دلخور کردن مردم دلشاد نمی‌شویم. با این حال، یک چیز را نرم‌نرمک آموخته‌ایم و آن هنر «نه گفتن» است. نه گفتن کار آسانی نیست. در یک کلام، دشمن‌آفرین است. خبرگان این کار، برای پرهیز از دشمن‌سازی راه‌های مختلفی برای طفره رفتن از «نه گفتن» مستقیم اختراع کرده‌اند؛ مثلاً آمیختن آن با عذر و بهانه، همراه کردن آن با حس شرمندگی ساختگی، ساندویچ کردن آن بین دو «بله» مصلحتی یا از همه راحت‌تر جایگزین کردن یک «شاید» مشکوک به‌جای نه گفتن. این آخری سیاستمدارانه‌ترین کار است، چرا که اهل سیاست معمولاً مستقیم حرف‌شان را نمی‌زنند و هرگاه از «شاید» (یا معادل وطنی آن «انشاءلله») استفاده کنند، اغلب منظورشان همان پاسخ منفی و حواله به قیامت است.

لکن به‌نظر ما کوتاه‌ترین راه، خط مستقیم است. یک «نه» کوتاه و صریح بدون ادویه اضافه، تکلیف همه را روشن می‌کند. پاسخ مثبت دادن، علی‌رغم میل باطنی و به هر درخواستی، نتیجه‌ای نخواهد داشت جز ایجاد استرس، خستگی و در نهایت افسردگی. هر بار که به اجبار به درخواستی پاسخ مثبت می‌دهیم، در واقع وقت انجام کار دیگری را از دست می‌دهیم. به عکس ماجرا فکر کنید؛ هر بار با نه گفتن به کاری که مایل به انجامش نیستیم، در حقیقت پاسخ مثبتی می‌دهیم به انجام کاری که مشتاق آن هستیم. ممکن است این نه گفتن، نه گفتن به کار اضافه و در ازایش آری گفتن به گذراندن ساعتی با خانواده، رفتن به طبیعت، گوش دادن به موسیقی یا حتی صرفاً خوابیدن باشد.

راسل رساله‌ای دارد در باب فواید تنبلی! در واقع مقاله‌ای است در باب عدم نیاز انسان امروز به کار زیاد و تاکیدی است بر اهمیت فراغت و راه‌حلی است همه‌شمول برای کاستن طمع و رسیدن به سعادت و آرامش. ما این رساله را چند سال پیش خواندیم. چه بسا تاثیر این رساله همراه با اثر سینرژیسم «ابلوموف» ایوان گنچارف که در جوانی خواندیم، ما را به این روز انداخته باشد!

خارج از پرانتز، این را هم اضافه کنیم که همزمان با یاد گرفتن هنر نه گفتن، واجب است که هنر تحمل «نه شنیدن» را هم فرا بگیریم. اهمیت این یکی شاید حتی بیشتر باشد. نمی شود نه گفت و انتظار نه شنیدن نداشت. در واقع نه شنیدن بسیار بهتر است از آری شنیدنی که محقق نخواهد شد.

در آستانه سال نو میلادی رسم بر آن است که هر کس برای سال آینده هدف یا تصمیمی بزرگ معین می‌کند. ما پیش خودمان فکر کردیم که درست است که با مقدورات فعلی، قادر به انجام خیلی از کارهایی که مشتاق به انجام‌شان هستیم نیستیم اما حداقل، اغلب اوقات به اختیار خودمان است که کاری را که دوست نداریم انجام ندهیم. هدف ما در سال آتی، استفاده بیشتر از این اختیار است!

دکتر امید زرگری
متخصص پوست
نشانی: رشت، پل بوسار، ساختمان پزشکان دانا، طبقه سوم، واحد یک، تلفن: ۳۳۱۱۷۵۲۰

Website: iranderma.com; drzargari.com
Telegram: t.me/dromidzargari
Email: ozargari@gmail.com